Қазақстанда Аспап жасау-негізгі жетістіктер мен перспективалар

Қазақстанның Аспап жасау саласы елдің өнеркәсіптік әлеуетінің маңызды құрамдас бөлігі бола отырып, сенімді дамып келеді. Бұл сектор мұнай — газ және тау-кен өнеркәсібінен бастап медицина мен энергетикаға дейінгі әртүрлі салаларға арналған аспаптар өндірісін қамтиды. Заманауи технологиялар мен мемлекеттік бастамаларды енгізудің арқасында Аспап жасау инновациялық өсудің драйверіне айналуда.

2023 жылы Қазақстанда аспаптар мен жабдықтар өндіру көлемі 200 млрд теңгеден асты. Алматыда, Қарағанды және Ақтөбе облыстарында орналасқан кәсіпорындар үлкен үлес қосты. Экспортты кеңейту маңызды жетістік болды — Қазақстанда өндірілген құрылғылар көршілес Орталық Азия елдерінде, сондай-ақ Ресей мен Қытайда сұранысқа ие.

Саланың негізгі бағыттары бақылау-өлшеу аспаптарын, электроника мен медициналық техниканы өндіру болып қала береді. Мысалы, Қарағандыда жергілікті жағдайларға бейімделген УДЗ аппараттары мен басқа да медициналық құралдарды шығаратын кәсіпорын табысты жұмыс істеуде. 2024 жылы медициналық жабдықтардың экспорттық әлеуетін арттыруға мүмкіндік беретін бірнеше жаңа желілерді іске қосу жоспарлануда.

Саланың дамуы шетелдік инвестицияларды тарту арқылы да қолдау табады. Индустрияландыру бағдарламасы шеңберінде электр энергиясы мен суды есепке алу үшін ақылды есептегіштер шығаруды қоса алғанда, жоғары технологиялық кәсіпорындар құру жөніндегі жобалар іске асырылуда. Еуропалық және қытайлық серіктестермен бірлескен бастамалар озық технологиялар мен ноу-хауға қол жеткізуге мүмкіндік береді.

Мемлекеттік қолдау аспап жасауды нығайтуда шешуші рөл атқарады. Өңдеу өнеркәсібін дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған бағдарламасы шеңберінде Аспап жасау кәсіпорындары үшін жеңілдікпен кредиттеу, салықтық жеңілдіктер және кадрларды оқыту көзделген. Нәтижесінде, болжам бойынша, 2025 жылға қарай саладағы өндіріс көлемі 30% - ға артуы мүмкін.

Алайда, сала да қиындықтарға тап болады. Олардың ішінде білікті мамандардың тапшылығы және көптеген кәсіпорындарды жаңғырту қажеттілігі бар. Осы мәселелерді шешу үшін елде білім беру орталықтары мен зертханалар құрылуда, онда студенттер мен инженерлер озық жабдықтармен жұмыс істеуді игере алады.

Қазақстанның Аспап жасау әлеуеті зор. Негізгі бағыттарды дамыта отырып және инновацияларға инвестиция сала отырып, Ел ішкі сұранысты қанағаттандырып қана қоймай, әлемдік нарықта лайықты орынға ие бола алады.